กะเหรี่ยงบ้านกลาง จ.ลำปาง อีกหนึ่งพื้นที่ขัดแย้งอุทยานฯ-ชุมชน - บีบีซีไทย

เมื่อ 7 ชั่วโมงที่แล้ว

นโยบายการประกาศพื้นที่ป่าอนุรักษ์ทับที่ทำกินของชาวบ้านได้สร้างผลกระทบต่อชุมชนในหลายพื้นที่หลายจังหวัด โดยเฉพาะชนพื้นเมืองที่อาศัยอยู่ในพื้นที่ป่ามาเนิ่นนานก่อนจะมีการบังคับใช้กฎหมายป่าไม้หรือกฎหมายอุทยานแห่งชาติ ชุมชนกะเหรี่ยงบ้านกลาง อ.แม่เมาะ จ.ลำปาง เป็นอีกชุมชนหนึ่งที่ต้องเผชิญกับปัญหานี้

เรื่องราวของชาวชุมชนบ้านกลางไม่ต่างชุนชนกะเหรี่ยงบ้านบางกลอย อ.แก่งกระจาน จ.เพชรบุรี ที่กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่าและพันธุ์พืช พยายามอพยพออกจากพื้นที่อุทยานแห่งชาติแก่งกระจาน

"เราดูแลป่า เอาชีวิตไปแลก ไปดับไฟป่าตอนกลางคืน ไปเฝ้าเวร ไปลาดตระเวน แต่ว่าสุดท้ายแล้วเราไม่มีสิทธิ์ในการใช้ประโยชน์จากป่าเลย" สมชาติ รักสองพลู ผู้ใหญ่บ้านของบ้านกลาง หมู่ 5 ต.บ้านดง อ.แม่เมาะ จ.ลำปาง ตัดพ้อถึงความไม่ยุติธรรมในฐานะผู้นำชุมชนที่มีส่วนในการดูแลผืนป่ากว่า 23,000 ไร่มาหลายชั่วอายุคน

สมชาติสืบทอดภารกิจการอนุรักษ์พื้นที่ป่าจากบรรพบุรุษของเขาที่เป็นกลุ่มชาติพันธุ์กะเหรี่ยงที่อาศัยอยู่ในพื้นที่นี้มานานกว่า 300 ปี ก่อนที่ผืนป่าบริเวณนี้ กำลังจะถูกขึ้นทะเบียนเป็นอุทยานแห่งชาติถ้ำผาไท และอาจส่งผลกระทบต่อวิถีชีวิตแบบดั้งเดิมของชาวบ้าน ไม่ว่าจะเป็นการทำไร่แบบหมุนเวียน การหาของป่า และการเผาไร่

แม้ไม่มีงบประมาณสนับสนุนจากทางภาครัฐ แต่สมชาติก็นำชาวบ้านร่วมกันทำกิจกรรมต่าง ๆ เพื่ออนุรักษ์พื้นที่ป่ามาตั้งแต่เขารับตำแหน่งผู้ใหญ่บ้านเมื่อปี 2544 จนชุมชนบ้านกลางได้รางวัลระดับจังหวัดในด้านการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม แต่เขาและชาวบ้านก็ยังหนีไม่พ้นการโดนกล่าวหาว่าเป็นผู้ทำลายป่าจากกิจกรรมที่เป็นไปตามวิถีชุมชน

ความพยายามของรัฐในการเพิ่มพื้นที่ป่าอนุรักษ์ ประกอบกับสถานการณ์หมอกควัน-ไฟป่าที่กลายเป็นวิกฤตประจำปี โดยเฉพาะในภาคเหนือ ทำให้ชุมชนท้องถิ่นอย่างบ้านกลางกลายเป็นคู่ขัดแย้งกับรัฐ และหลายครั้งกลายเป็นจำเลยของสังคมว่าเป็นต้นเหตุของการไฟป่าและหมอกควันที่คุกคามชีวิตคนเมือง

บีบีซีไทยเดินทางไปยังชุมชนบ้านกลางเพื่อพูดคุยกับคนในพื้นที่ถึงปัญหาที่พวกเขาเผชิญ รวมถึงภารกิจอนุรักษ์ผืนป่าและป้องกันไฟป่าที่คนนอกอาจไม่ค่อยรับรู้ ก่อนที่ชุมชนแห่งนี้อาจจะต้องเปลี่ยนไปอย่างสิ้นเชิงหลังจากพื้นที่ชุมชนถูกผนวกรวมเป็นส่วนหนึ่งของอุทยานแห่งชาติถ้ำผาไท

Let's block ads! (Why?)